obiekty geograficzne oraz podział terytorialny
Województwo małopolskie – jedno z 16 województw Polski. W obecnym kształcie powstało 1 stycznia 1999 r. w wyniku reformy administracyjnej. Województwo zajmuje powierzchnię 15 182 km² i jest jednym z mniejszych w Polsce (12 miejsce w kraju). Pod względem liczby mieszkańców (3 mln 298 tys. osób) województwo znajduje się na 4 miejscu w Polsce. Gęstość zaludnienia jest tu jedną z najwyższych w kraju (małopolskie – 217 osób/km², średnia krajowa – 122 osób/km²).Według danych z 31 grudnia 2009 roku województwo miało 3298,3 tys. mieszkańców.
| powiat | powierzchnia [km²] | ludność | opis | na mapie |
|---|---|---|---|---|
| powiat bocheński | 649 | 104765 | Powiat bocheński - powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Bochnia. Partnerem powiatu jest niemiecki powiat Saarlouis.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Bochnia gminy miejsko-wiejskie: Nowy Wiśnicz gminy wiejskie: Bochnia, Drwinia, Lipnica Murowana, Łapanów, Rzezawa, Trzciana, Żegocina miasta: Bochnia, Nowy Wiśnicz↑ |  |
| powiat brzeski (małopolskie) | 591 | 92781 | Powiat brzeski – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Brzesko. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Brzesko, Czchów, gminy wiejskie: Borzęcin, Dębno, Gnojnik, Iwkowa, Szczurowa, miasta: Brzesko, Czchów. | |
| powiat chrzanowski | 372 | 127301 | Powiat chrzanowski – powiat w Polsce w województwie małopolskim, odtworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Chrzanów. Powiat chrzanowski powstał po raz pierwszy w latach 1853/54 jako jeden z dwóch powiatów Wielkiego Księstwa Krakowskiego w Królestwie Galicji. | |
| powiat dąbrowski | 530 | 59513 | Powiat dąbrowski - powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Dąbrowa Tarnowska.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Dąbrowa Tarnowska, Szczucin gminy wiejskie: Bolesław, Gręboszów, Mędrzechów, Olesno, Radgoszcz miasta: Dąbrowa Tarnowska, Szczucin↑ | |
| powiat krakowski | 1231 | 266649 | Powiat krakowski – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą Starostwa Powiatowego jest miasto Kraków.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Krzeszowice, Skała, Skawina, Słomniki, Świątniki Górne gminy wiejskie: Czernichów, Igołomia-Wawrzeńczyce, Iwanowice, Jerzmanowice-Przeginia, Kocmyrzów-Luborzyca, Liszki, Michałowice, Mogilany, Sułoszowa, Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki miasta: Krzeszowice, Skała, Skawina, Słomniki, Świątniki GórneGraniczy z powiatami: bocheńskim, chrzanowskim, krakowskim (miastem na prawach powiatu), miechowskim, myślenickim, olkuskim, proszowickim, wadowickim oraz wielickim. | |
| powiat miechowski | 676 | 49966 | Powiat miechowski – powiat w Polsce, w północnej części województwa małopolskiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Miechów.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Miechów gminy wiejskie: Charsznica, Gołcza, Kozłów, Książ Wielki, Racławice, Słaboszów miasta: MiechówNajwyższym szczytem powiatu jest Biała Góra (415 m n.p.m.). | |
| powiat olkuski | 618 | 114073 | Powiat olkuski – powiat w Polsce w województwie małopolskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Olkusz. Powiat położony w północno-zachodniej jego części, w obrębie trzech makroregionów geograficznych: Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej,Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Miechowskiej.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Bukowno gminy miejsko-wiejskie: Olkusz, Wolbrom gminy wiejskie: Bolesław, Klucze, Trzyciąż miasta: Bukowno, Olkusz, WolbromGraniczy z powiatami: chrzanowskim, krakowskim i miechowskim oraz z województwem śląskim. | |
| powiat oświęcimski | 406 | 155040 | Powiat oświęcimski – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Oświęcim.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Oświęcim gminy miejsko-wiejskie: Brzeszcze, Chełmek, Kęty, Zator gminy wiejskie: Osiek, Oświęcim, Polanka Wielka, Przeciszów miasta: Oświęcim, Brzeszcze, Chełmek, Kęty, Zator | |
| powiat proszowicki | 415 | 43864 | Powiat proszowicki – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Proszowice. | |
| powiat tarnowski | 1412 | 199675 | Powiat tarnowski – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Tarnów.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Ciężkowice, Radłów, Ryglice, Tuchów, Wojnicz, Zakliczyn, Żabno gminy wiejskie: Gromnik, Lisia Góra, Pleśna, Rzepiennik Strzyżewski, Skrzyszów, Szerzyny, Tarnów, Wierzchosławice, Wietrzychowice miasta: Ciężkowice, Radłów, Ryglice, Tuchów, Wojnicz, Zakliczyn, Żabno↑ | |
| m. Tarnów | 72 | 112120 | Tarnów (wymowa) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie małopolskim, leżące nad rzekami Białą i Dunajcem, o wielowiekowej historii sięgającej początkami czasów piastowskich. Wraz z uzyskaniem praw miejskich w 1330 r. stał się ważnym ośrodkiem w regionie. W latach 1975-1998 miasto było stolicą województwa tarnowskiego. Tarnów jest obecnie członkiem Związku Miast Polskich i miastem centralnym aglomeracji tarnowskiej.W obecnych granicach administracyjnych zajmuje powierzchnię 72,4 km², którą zamieszkuje 112 478 mieszkańców. Jest ważnym ośrodkiem turystycznym i kulturalnym województwa małopolskiego. Położony w płd.-wsch. części kraju, przy trasie komunikacyjnej E-40 i linii kolejowej, jest ważnym węzłem w komunikacji drogowej i kolejowej. W przyjętej przez Radę Ministrów Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Tarnów został zaliczony do tzw. ważnych ośrodków regionalnych, czyli grona miast, obok miast wojewódzkich, najważniejszych dla rozwoju kraju w perspektywie najbliższych 20 lat.Jest także ważnym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym z wyspecjalizowanymi zakładami chemicznymi, maszynowymi, metalowymi, budowlanymi, szklarskimi i spożywczymi. W dzielnicy Mościce znajdują się Zakłady Azotowe, a także siedziba Grupy Azoty, która jest drugim największym koncernem chemicznym Europy. W Tarnowie znajduje się ogólnopolska centrala organizacji Polska Cyfrowa Równych Szans, której celem jest walka z wykluczeniem cyfrowym osób po 50. roku życia. Swoją siedzibę w Tarnowie ma również Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego będące organizacją o znaczeniu światowym. W rankingu Rzeczpospolitej z 2012 roku, Tarnów został uznany za najbardziej innowacyjny samorząd w Polsce. Pod uwagę brano m.in. dostęp do Internetu, unikatowe rozwiązania cyfrowe w biznesie, system wspomagania zarządzanie edukacją czy możliwość załatwienia spraw w e-urzędzie. | |
| powiat wielicki | 411 | 118553 | Powiat wielicki – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wieliczka.W jego skład wchodzi 106 miejscowości a jego powierzchnia wynosi 427,8 km², co daje mu 15 miejsce wśród 22 powiatów województwa małopolskiego.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Niepołomice, Wieliczka gminy wiejskie: Biskupice, Gdów, Kłaj miasta: Niepołomice (10,5 tys.), Wieliczka (21 tys.). | |
| m. Kraków | 327 | 758992 | Kraków (łac. Cracovia, niem. Krakau) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, siedziba władz województwa małopolskiego, drugie w kraju pod względem liczby mieszkańców i pod względem powierzchni. | |
| powiat gorlicki | 966 | 109201 | Powiat gorlicki - powiat w województwie małopolskim w Polsce, utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gorlice.W skład powiatu wchodzą: gmina miejska: Gorlice gminy miejsko-wiejskie: Biecz, Bobowa gminy wiejskie: Gorlice, Lipinki, Łużna, Moszczenica, Ropa, Sękowa, Uście GorlickieTrzy miejscowości powiatu posiadają prawa miejskie. Są to: Biecz, Bobowa i Gorlice. | |
| powiat limanowski | 951 | 128545 | Powiat limanowski – powiat w Polsce (w południowej części województwa małopolskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Limanowa, a ogółem liczy sobie 171 miejscowości.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Limanowa, Mszana Dolna gminy wiejskie: Dobra, Jodłownik, Kamienica, Laskowa, Limanowa, Łukowica, Mszana Dolna, Niedźwiedź, Słopnice, Tymbark miasta: Limanowa, Mszana Dolna↑ | |
| powiat myślenicki | 673 | 123991 | Powiat myślenicki - powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Myślenice.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Dobczyce, Myślenice, Sułkowice gminy wiejskie: Lubień, Pcim, Raciechowice, Siepraw, Tokarnia, Wiśniowa miasta: Dobczyce, Myślenice, Sułkowice | |
| powiat nowosądecki | 1549 | 211045 | Powiat nowosądecki – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Nowy Sącz.Graniczy z Republiką Słowacką, od wschodu z powiatem gorlickim, od północy z tarnowskim i brzeskim, a od zachodu z limanowskim i nowotarskim. | |
| powiat nowotarski | 1474 | 189623 | Powiat nowotarski – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Nowy Targ.W skład powiatu wchodzą: gmina miejska: Nowy Targ gminy miejsko-wiejskie: Rabka-Zdrój, Szczawnica gminy wiejskie: Czarny Dunajec, Czorsztyn, Jabłonka, Krościenko nad Dunajcem, Lipnica Wielka, Łapsze Niżne, Nowy Targ, Ochotnica Dolna, Raba Wyżna, Spytkowice, Szaflary miasta: Nowy Targ, Szczawnica, Rabka-ZdrójGraniczy od południa z powiatem tatrzańskim, a od północy z powiatami: limanowskim, myślenickim, nowosądeckim, suskim. Powiat graniczy również ze Słowacją. | |
| m. Nowy Sącz | 58 | 83943 | Nowy Sącz – miasto na prawach powiatu w województwie małopolskim, siedziba ziemskiego powiatu nowosądeckiego. Trzecie co do liczby mieszkańców i trzecie co do powierzchni miasto w województwie małopolskim. Węzeł komunikacyjny, główny ośrodek turystyczny Sądecczyzny. Jedno z najstarszych miast w Małopolsce – lokowane 8 listopada 1292 roku. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.Według danych z 31 marca 2011 roku miasto miało 84 290 mieszkańców. | |
| powiat suski | 686 | 84111 | Powiat suski – powiat w Polsce (województwo małopolskie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Sucha Beskidzka. Pozostałe miasta w powiecie suskim to Jordanów i Maków Podhalański. | |
| powiat tatrzański | 472 | 67847 | Powiat tatrzański – powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Zakopane.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Zakopane gminy wiejskie: Biały Dunajec, Bukowina Tatrzańska, Kościelisko, Poronin miasta: Zakopane↑ | |
| powiat wadowicki | 644 | 158983 | Powiat wadowicki – powiat w Polsce (województwo małopolskie) z siedzibą w Wadowicach. Powiat został utworzony w ramach reformy administracyjnej z 1999. | |