obiekty geograficzne oraz podział terytorialny
Województwo mazowieckie – jednostka podziału administracyjnego Polski, największe pod względem powierzchni i ludności województwo, znajdujące się w środkowej i wschodniej części Polski. Obejmuje obszar o powierzchni 35 558,47 km². Według danych z 2011 r. miało 5,29 mln mieszkańców. Siedzibą władz województwa jest Warszawa.Województwo zostało utworzone 1 stycznia 1999 r.
| powiat | powierzchnia [km²] | ludność | opis | na mapie |
|---|---|---|---|---|
| powiat ciechanowski | 1060 | 90978 | Powiat ciechanowski – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ciechanów.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Ciechanów gminy miejsko-wiejskie: Glinojeck gminy wiejskie: Ciechanów, Gołymin-Ośrodek, Grudusk, Ojrzeń, Opinogóra Górna, Regimin, Sońsk miasta: Ciechanów, Glinojeck |  |
| powiat gostyniński | 615 | 46517 | Powiat gostyniński - powiat w Polsce (w zachodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gostynin.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Gostynin gminy wiejskie: Gostynin, Pacyna, Sanniki, Szczawin Kościelny miasta: Gostynin | |
| powiat mławski | 1182 | 74042 | Powiat mławski - powiat w Polsce (w północnej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Mława.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Mława gminy wiejskie: Dzierzgowo, Lipowiec Kościelny, Radzanów, Strzegowo, Stupsk, Szreńsk, Szydłowo, Wieczfnia Kościelna, Wiśniewo miasta: Mława | |
| m. Płock | 88 | 122815 | Płock – miasto na prawach powiatu na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej, nad Wisłą, w województwie mazowieckim, siedziba ziemskiego powiatu płockiego; historyczna stolica Mazowsza oraz stolica Polski w latach 1079-1138; siedziba rzymskokatolickiej kurii diecezji płockiej (1075); siedziba władz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów i mariawickiej diecezji warszawsko-płockiej, port rzeczny, rafineria ropy naftowej (1964), szkoły wyższe, teatry, muzea.W preambule do Statutu Miasta Płocka użyto nazwy Stołeczne Książęce Miasto Płock. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.W latach 1975–1998 miasto było stolicą województwa płockiego.Według danych GUS z 30 czerwca 2013 r. miasto liczyło 123 265 mieszkańców. | |
| powiat płocki | 1796 | 111047 | Powiat płocki − powiat w Polsce (w zachodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Płock.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Drobin, Gąbin, Wyszogród gminy wiejskie: Bielsk, Bodzanów, Brudzeń Duży, Bulkowo, Łąck, Mała Wieś, Nowy Duninów, Radzanowo, Słubice, Słupno, Stara Biała, Staroźreby | |
| powiat płoński | 1380 | 88825 | Powiat płoński – powiat w Polsce (w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Płońsk.Władze powiatu płońskiego od 1998 roku 1998-2002: starosta – Kazimierz Dąbkowski (SLD); wicestarosta – Jan Mączewski (PSL); przew. Rady – Dariusz Starczewski (bezpartyjny) 2002-2006: starosta – Kazimierz Dąbkowski (SLD); wicestarosta – Jan Mączewski (PSL); przew. Rady – Ryszard Gortat (Wspólnota Samorządowa) 2006-2010: starosta – Jan Mączewski (PSL); wicestarosta – Andrzej Stolpa (KWW Inicjatywa Ponad Podziałami); przew. Rady – Kazimierz Dąbkowski (KWW IPP) 2010-: starosta – Jan Mączewski (PSL); wicestarosta – Andrzej Stolpa (PSL); przew. Rady – Małgorzata Mucha (bezpartyjna, kandydowała z list SLD) (od 29.02.2012 r.), Artur Czapliński (PiS) (do 29.02.2012 r.)W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Płońsk, Raciąż gminy wiejskie: Baboszewo, Czerwińsk nad Wisłą, Dzierzążnia, Joniec, Naruszewo, Nowe Miasto, Płońsk, Raciąż, Sochocin, Załuski miasta: Płońsk, Raciąż | |
| powiat sierpecki | 852 | 53326 | Powiat sierpecki położony jest w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego. Powierzchnia powiatu wynosi 852,89 km², zamieszkuje go 54.345 mieszkańców. Gęstość zaludnienia wynosi 64 mieszkańców na 1 km² (2004).W skład powiatu wchodzi 7 gmin: Gminy miejskie: Sierpc Gminy wiejskie: Gmina Gozdowo, Gmina Mochowo, Gmina Rościszewo, Gmina Sierpc, Gmina Szczutowo, Gmina Zawidz | |
| powiat żuromiński | 807 | 40014 | Powiat żuromiński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Żuromin. | |
| powiat łosicki | 772 | 32101 | Powiat łosicki – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Łosice. Jest to najdalej na wschód wysunięty powiat województwa mazowieckiego. | |
| powiat makowski | 1065 | 46577 | Powiat makowski - powiat w Polsce, w północnej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Maków Mazowiecki.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Maków Mazowiecki gminy miejsko-wiejskie: Różan gminy wiejskie: Czerwonka, Karniewo, Krasnosielc, Młynarze, Płoniawy-Bramura, Rzewnie, Sypniewo, Szelków miasta: Maków Mazowiecki, RóżanPierwszym starostą makowskim w III RP został Kazimierz Białobrzeski. Obecnie starostą makowskim jest Zbigniew Deptuła. Były poseł Sejmu RP w latach 2001-2005. Wicestarostą jest Janusz Gójski a w skład zarządu powiatu wchodzą: Zbigniew Deptuła, Janusz Gójski, Bogdan Żebrowski, Wiesław Lipowski i Marcin Nowotka. | |
| powiat ostrołęcki | 2097 | 88116 | Powiat ostrołęcki – powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ostrołęka. Obejmuje w większości terytorium byłego województwa ostrołęckiego. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Myszyniec gminy wiejskie: Baranowo, Czarnia (najmniejsza), Czerwin, Goworowo, Kadzidło (największa), Lelis, Łyse, Olszewo-Borki, Rzekuń, Troszyn miasta: Myszyniec | |
| m. Ostrołęka | 29 | 52917 | Ostrołęka – miasto na prawach powiatu w województwie mazowieckim. Leży nad rzeką Narwią. Siedziba powiatu ziemskiego. W latach 1975-1998 stolica województwa ostrołęckiego. Posiada ważne znaczenie administracyjne dla północno-wschodniej części Polski. Ośrodek usług oraz przemysłu energetycznego, budowlanego, celulozowo-papierniczego i spożywczego. Ośrodek folkloru kurpiowskiego.Była miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego. | |
| powiat ostrowski (mazowieckie) | 1218 | 74683 | Powiat ostrowski – powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ostrów Mazowiecka. | |
| powiat przasnyski | 1219 | 53536 | Powiat przasnyski – powiat w Polsce, w północnej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Przasnysz.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Przasnysz gminy miejsko-wiejskie: Chorzele gminy wiejskie: Czernice Borowe, Jednorożec, Krasne, Krzynowłoga Mała, Przasnysz miasta: Przasnysz, Chorzele | |
| powiat pułtuski | 827 | 51395 | Powiat pułtuski - powiat w Polsce (w północnej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pułtusk.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Pułtusk gminy wiejskie: Gzy, Obryte, Pokrzywnica, Świercze, Winnica, Zatory miasta: PułtuskStarostą pułtuskim w latach 1999- 2007 był Tadeusz Nalewajk z PSL, późniejszy wiceminister spraw wewnętrznych i administracji. | |
| m. Siedlce | 32 | 76347 | Siedlce (ros. Седлец, jid. שעדליץ Shedlits, wymowa) – miasto we wschodniej Polsce położone na terenie województwa mazowieckiego pomiędzy rzekami Muchawką i Helenką, na Południowym Podlasiu. Pod względem liczby mieszkańców 47. miejsce w Polsce i 4. w województwie mazowieckim. Siedziba rzymskokatolickiej kurii diecezji siedleckiej. Miasto stanowi lokalne i ponadlokalne centrum gospodarcze (rozwinięte handel, usługi i przemysł), edukacyjne (szkoły wyższe m.in. uniwersytet, seminarium duchowne i 10 szkół średnich, szkoła muzyczna I i II stopnia) i kulturalne (2 domy kultury, teatr, 4 biblioteki i 3 muzea). | |
| powiat siedlecki | 1603 | 81792 | Powiat siedlecki – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Siedlce.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Mordy gminy wiejskie: Domanice, Korczew, Kotuń, Mokobody, Paprotnia, Przesmyki, Siedlce, Skórzec, Suchożebry, Wiśniew, Wodynie, Zbuczyn miasta: Mordy | |
| powiat sokołowski | 1131 | 55812 | Powiat sokołowski - powiat w Polsce, we wschodniej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Sokołów Podlaski.W skład powiatu wchodzi 9 gmin: gminy miejskie: Sokołów Podlaski gminy miejsko-wiejskie: Kosów Lacki gminy wiejskie: Sokołów Podlaski, Sterdyń, Repki, Bielany, Jabłonna Lacka, Sabnie, Ceranów miasta: Sokołów Podlaski, Kosów Lacki | |
| powiat węgrowski | 1221 | 67596 | Powiat węgrowski - powiat w Polsce (we wschodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Węgrów.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Węgrów gminy miejsko-wiejskie: Łochów gminy wiejskie: Grębków, Korytnica, Liw, Miedzna, Sadowne, Stoczek, Wierzbno miasta: Węgrów, Łochów | |
| powiat wyszkowski | 876 | 73914 | Powiat wyszkowski - powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wyszków. | |
| powiat białobrzeski | 639 | 33669 | Powiat białobrzeski - powiat w Polsce (południowo-zachodniej części województwa mazowieckiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Białobrzegi. | |
| powiat garwoliński | 1285 | 108562 | Powiat garwoliński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Garwolin.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Garwolin, Łaskarzew gminy miejsko-wiejskie: Pilawa, Żelechów gminy wiejskie: Borowie, Garwolin, Górzno, Łaskarzew, Maciejowice, Miastków Kościelny, Parysów, Sobolew, Trojanów, Wilga miasta: Garwolin, Łaskarzew, Pilawa, Żelechów | |
| powiat kozienicki | 916 | 62100 | Powiat kozienicki - powiat w Polsce (w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Kozienice.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Kozienice gminy wiejskie: Garbatka Letnisko, Głowaczów, Gniewoszów, Grabów nad Pilicą, Magnuszew, Sieciechów miasta: KozieniceW okresie II Rzeczypospolitej (1918-1939) powiat należał do Kielecczyzny. | |
| powiat lipski | 740 | 35564 | Powiat lipski - powiat w Polsce (w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Lipsko. | |
| powiat przysuski | 801 | 42980 | Powiat przysuski - powiat w Polsce, w południowo-zachodniej części województwa mazowieckiego, reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Przysucha. | |
| m. Radom | 112 | 218466 | Radom – miasto na prawach powiatu w centralno-wschodniej Polsce, w województwie mazowieckim, położone nad rzeką Mleczną.Największy ośrodek miejski w widłach Wisły i Pilicy. Czternaste co do wielkości miasto w Polsce. Siedziba powiatu radomskiego i kurii diecezji radomskiej. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.Według danych z 1 stycznia 2013 roku miasto miało 219 703 mieszkańców.Radom jest siedzibą wielu instytucji o regionalnym znaczeniu. Mieści się tu wojewódzki urząd skarbowy, wydział zamiejscowy wojewódzkiego sądu administracyjnego, sąd okręgowy wraz z prokuraturą okręgową, delegatura urzędu wojewódzkiego i urzędu marszałkowskiego. Ponadto ma tu siedzibę Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych i delegatura Instytutu Pamięci Narodowej.Miasto jest również organizatorem międzynarodowych pokazów lotniczych Radom Air Show. Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski i Radomski Festiwal Jazzowy są dziś kulturową wizytówką miasta. | |
| powiat radomski | 1530 | 151085 | Powiat radomski – powiat w Polsce, w południowej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą władz powiatu jest miasto Radom. | |
| powiat szydłowiecki | 452 | 40430 | Powiat szydłowiecki – polski powiat znajdujący się w województwie mazowieckim, reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Szydłowiec.Od północy graniczy z powiatem przysuskim i radomskim, od wschodu z powiatem starachowickim, od zachodu z powiatem koneckim, a od południa z powiatem skarżyskim. Południową, zachodnią i częściowo wschodnią granicę powiatu szydłowieckiego stanowi granica województwa mazowieckiego z województwem świętokrzyskim.Gospodarkę tworzy głównie rolnictwo, następnie przemysł i handel. Liczne chronione tereny leśne na południu powiatu są znaczącym atutem, podobnie zabytki architektury i techniki które czynią turystykę elementem gospodarki, szczególnie w gminie Szydłowiec i Chlewiska. | |
| powiat zwoleński | 573 | 36967 | Powiat zwoleński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Zwoleń.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Zwoleń gminy wiejskie: Kazanów, Policzna, Przyłęk, Tczów miasta: Zwoleń | |
| m. Warszawa | 517 | 1724404 | Warszawa; miasto stołeczne Warszawa (skrót: m.st. Warszawa) – stolica i największe miasto Polski, położone w środkowo-wschodniej części kraju, na Nizinie Środkowomazowieckiej, na Mazowszu, nad Wisłą. Od 2002 r. miasto stołeczne Warszawa jest gminą miejską mającą status miasta na prawach powiatu.Warszawa jest ośrodkiem naukowym, kulturalnym, politycznym oraz gospodarczym na skalę europejską. Mieszczą się w niej siedziby Parlamentu, Prezydenta RP, Rady Ministrów i innych władz centralnych. Warszawa jest także stolicą województwa mazowieckiego. Warszawa jest jedynym miastem w obecnych granicach Polski odznaczonym Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (a drugim w historii Polski miastem po Lwowie).Warszawa jest największym polskim miastem pod względem liczby ludności (1 715 517 mieszkańców, stan na 31 grudnia 2012) i powierzchni (517,24 km² łącznie z Wisłą, stan na 1 stycznia 2013). W skali kraju rzeczywistą liczbę mieszkańców Warszawy i okolic można porównywać jedynie do konurbacji górnośląskiej.Think tank Globalization and World Cities (GaWC), badający wzajemne stosunki pomiędzy miastami świata w kontekście globalizacji, uznał Warszawę za metropolię globalną (Alpha-). | |
| powiat grodziski (mazowieckie) | 367 | 88634 | Powiat grodziski – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Grodzisk Mazowiecki. | |
| powiat grójecki | 1268 | 98709 | Powiat grójecki - powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Grójec.W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Grójec, Mogielnica, Nowe Miasto nad Pilicą, Warka gminy wiejskie: Belsk Duży, Błędów, Chynów, Goszczyn, Jasieniec, Pniewy miasta: Grójec, Mogielnica, Nowe Miasto nad Pilicą, WarkaW latach 1999-2002 do powiatu grójeckiego należała również gmina Tarczyn, która 1 stycznia 2003 została przyłączona do powiatu piaseczyńskiego .Powiat grójecki graniczy z 8 powiatami województwa mazowieckiego: przysuskim, białobrzeskim, kozienickim, garwolińskim, otwockim, piaseczyńskim, grodziskim, żyrardowskim i z 3 powiatami województwa łódzkiego: tomaszowskim, rawskim, opoczyńskim. | |
| powiat legionowski | 390 | 111060 | Powiat legionowski - powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Legionowo. Powiat legionowski położony jest w centralnej części Niziny Mazowieckiej.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Legionowo gminy miejsko-wiejskie: Serock gminy wiejskie: Jabłonna, Nieporęt, Wieliszew miasta: Legionowo, Serock | |
| powiat miński | 1164 | 149897 | Powiat miński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), w aglomeracji warszawskiej, reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Mińsk Mazowiecki.Powiat miński należy do największych powiatów ziemskich w Polsce. Zajmuje pod tym względem 27 miejsce (nie liczono tu kilkudziesięciu większych miast na prawach powiatu).Powiat nie jest bardzo zurbanizowany. 44,33% (31 XII 2007) ludności powiatu mieszka w miastach, podczas gdy odsetek ten dla Polski wynosi 61,1%. Przy czym występują tu liczne dawne miasta jak Dobre, Stanisławów, Siennica, Latowicz, Cegłów, Kuflew, Jeruzal i Okuniew; a także duże wsie które nigdy miastami nie były, jak Dębe Wielkie (2750 mieszkańców) czy Stojadła (986). | |
| powiat nowodworski (mazowieckie) | 695 | 78500 | Powiat nowodworski – powiat w Polsce, w północnej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Nowy Dwór Mazowiecki. | |
| powiat otwocki | 616 | 122342 | Powiat otwocki – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Otwock. | |
| powiat piaseczyński | 621 | 171589 | Powiat piaseczyński- powiat w Polsce w województwie mazowieckim, z siedzibą w Piasecznie. Jeden z najbogatszych i najlepiej rozwijajacych się powiatów w Polsce[potrzebne źródło].Składa się z sześciu gmin: Gmina miejsko-wiejska Góra Kalwaria, Gmina miejsko-wiejska Konstancin-Jeziorna, Gmina miejsko-wiejska Piaseczno, Gmina miejsko-wiejska Tarczyn, Gmina wiejska Lesznowola, Gmina wiejska Prażmów.W skład powiatu wchodzą 4 miasta: Góra Kalwaria, Konstancin-Jeziorna, Piaseczno i Tarczyn oraz 223 wsie. | |
| powiat pruszkowski | 246 | 158183 | Powiat pruszkowski – powiat w Polsce, w zachodniej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pruszków.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Piastów, Pruszków gminy miejsko-wiejskie: Brwinów gminy wiejskie: Michałowice, Nadarzyn, Raszyn miasta: Piastów, Pruszków, Brwinów.↑ | |
| powiat sochaczewski | 735 | 85155 | Powiat sochaczewski – powiat w Polsce (zachodnia część województwa mazowieckiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Sochaczew.W skład powiatu wchodzą: miasto i gmina Sochaczew gmina Brochów gmina Iłów gmina Młodzieszyn gmina Nowa Sucha gmina Rybno gmina Teresin | |
| powiat warszawski zachodni | 534 | 110984 | Powiat warszawski zachodni – powiat położony w zachodniej części województwa mazowieckiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą jego władz jest miasto Ożarów Mazowiecki (do 31 grudnia 2005 roku władze mieściły się w Warszawie). | |
| powiat wołomiński | 954 | 228819 | Powiat wołomiński − powiat w Polsce leży w centralnej części województwa mazowieckiego, na północny wschód od Warszawy. Został utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wołomin.Powiat wołomiński jest jednym z najludniejszych z powiatów ziemskich województwa mazowieckiego. | |
| powiat żyrardowski | 533 | 76391 | Powiat żyrardowski – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Żyrardów.W skład powiatu wchodzą: gminy miejskie: Żyrardów gminy miejsko-wiejskie: Mszczonów gminy wiejskie: Puszcza Mariańska, Radziejowice, Wiskitki miasta: Żyrardów, Mszczonów | |