obiekty geograficzne oraz podział terytorialny
Powiat opolski – powiat w Polsce (województwo lubelskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Opole Lubelskie.
| gmina | powierzchnia [km²] | ludność | opis | na mapie |
|---|---|---|---|---|
| gmina Chodel | 108 | 6801 | Chodel (do 1870 gmina Ratoszyn) – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie lubelskim.Siedziba gminy to Chodel.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 6782 osoby.Gmina powstała za Królestwa Polskiego w powiecie lubelskim w guberni lubelskiej 13 stycznia 1870, w związku z przemianowaniem dotychczasowej gminy Ratoszyn na Chodel, po przyłączeniu do niej pozbawionego praw miejskich Chodla. |  |
| gmina Józefów nad Wisłą | 141 | 6860 | Józefów nad Wisłą (do 1954 gmina Rybitwy, 1973-2003 gmina Józefów) – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie lubelskim.Siedziba gminy to Józefów nad Wisłą.Według danych z 30 marca 2005 gminę zamieszkiwało 7369 osób. | |
| gmina Karczmiska | 95 | 5764 | Karczmiska – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie lubelskim.Siedziba gminy to Karczmiska Pierwsze (od 30 grudnia 1999 do ?? pod nazwą Karczmiska).Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 6272 osoby.Karczmiska zwane pierwotnie "Krampą" zostały łącznie z Wietrzną Górą (później Kazimierzem Dolnym), nadane w 1181 roku przez Kazimierza Sprawiedliwego Norbertynkom Zwierzynieckim spod Krakowa i odtąd ciąg własnościowy układał się podobnie jak w Kazimierzu.Wieś Karczmiska należała do starostwa Kazimierskiego i łącznie z nim w XV wieku była własnością rodziny Ostrowskich. W XVI i do połowy XVII wieku przeszła w posiadanie rodziny Firlejów, po czym kolejno: Lubomirskich, Radziwiłłów, Sanguszków i Sapiehów.Żaden z tych utytułowanych rodów nie posiadał tu nigdy swojej siedziby rezydencjonalnej. Istniał tu natomiast folwark starościński zamieszkiwany przez kolejnych dzierżawców rekrutujących się spośród średniej szlachty. W skład folwarku wchodził budynek rezydencjonalny oraz drewniane zabudowania folwarczne. Po rozbiorach upadła instytucja starostw, które jako królewszczyzny przeszły na rzecz skarbu państwa.W 1819 roku Królestwo dokonało transakcji z ks. Anną z Sapiehów Sanguszkową II voto Sewerynową Potocką, która za swoje dobra (Szydłowiec i Orańsko) otrzymała za dopłatą dawne starostwa kazimierskie i wąwolnickie, w tym także Karczmiska.W 1829 roku dobra te odkupił od niej ks. Adam Czartoryski z pobliskich Puław, któremu jednak rząd carski skonfiskował je w 1832 roku za czynny udział w Powstaniu listopadowym. Później starostwo nabyli Wesselowie. W 1908 roku spadkobiercy sprzedali Karczmiska Romualdowi, Zbigniewowi Strażycowi. W trzy lata później właściciel rozprzedał znaczną część gruntów, z których utworzono 60 kolonii.W drugiej połowie XIX wieku na terenie gminy miały miejsce wystąpienia chłopów walczących o ziemię i serwituty. W 1861 mieszkańcy Karczmisk odmówili odrabiania pańszczyzny, a w 1903 wniesienia składki szkolnej.Od 1917 roku majątek prowadzi wdowa po Zbigniewie, a następnie przejmują go dzieci Stanisław Stażyc i jego siostra Janina za Wincentym Radyszkiewiczem. Nowy właściciel mieszkający w pałacyku dokonał rozbudowy dworu Wesslów.Po wyzwoleniu majątek rozparcelowano na mocy Reformy Rolnej. | |
| gmina Łaziska | 109 | 5074 | Łaziska (do 1954 gmina Kamień) – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, z siedzibą w Łaziskach. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie lubelskim.Według danych z 27 listopada 2008 gminę zamieszkiwało 5498 osób. | |
| gmina Wilków | 78 | 4658 | Wilków (do 1954 gmina Szczekarków) – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim. Siedzibą gminy jest Wilków, najmniejsza siedziba gminy województwa lubelskiego. Liczy zaledwie 208 mieszkańców (2008). W Wilkowie działa klub piłkarski LKS Wilki. Gmina Wilków słynie z uprawy chmielu. Pochodzi stąd ponad jedna trzecia polskiej produkcji szyszek chmielowych.Co roku organizowane są tutaj Chmielaki Nadwiślańskie.W czasie powodzi, która dotknęła Polskę w maju 2010, pod wodą znalazło się 90 procent powierzchni gminy. Zalane zostały 23 wioski, a jedyną wsią, która nie ucierpiała w wyniku powodzi był Rogów.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 4940 osób.Na terenie gminy znajdują się: Zespół Szkół Publicznych (szkoła podstawowa i gimnazjum) w Wilkowie Bank Spółdzielczy w Kazimierzu Dolnym, oddział w Wilkowie kościół parafialny pw. św. Floriana i św. Urszuli w Wilkowie Ośrodek Zdrowia w Urządkowie cmentarz katolicki.↑ ↑ ↑ | |
| gmina Opole Lubelskie | 194 | 17814 | Opole Lubelskie (do 1954 gmina Opole) – gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, z siedzibą w Opolu Lubelskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie lubelskim.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 17 924 osoby.Gmina Opole Lubelskie jest największą terytorialnie gminą miejsko - wiejską województwa lubelskiego. | |
| gmina Poniatowa | 85 | 14832 | Poniatowa – – to gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, z siedzibą w Poniatowej. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie lubelskim.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 15 295 osób. | |