obiekty geograficzne oraz podział terytorialny
Powiat miński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), w aglomeracji warszawskiej, reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Mińsk Mazowiecki.Powiat miński należy do największych powiatów ziemskich w Polsce. Zajmuje pod tym względem 27 miejsce (nie liczono tu kilkudziesięciu większych miast na prawach powiatu).Powiat nie jest bardzo zurbanizowany. 44,33% (31 XII 2007) ludności powiatu mieszka w miastach, podczas gdy odsetek ten dla Polski wynosi 61,1%. Przy czym występują tu liczne dawne miasta jak Dobre, Stanisławów, Siennica, Latowicz, Cegłów, Kuflew, Jeruzal i Okuniew; a także duże wsie które nigdy miastami nie były, jak Dębe Wielkie (2750 mieszkańców) czy Stojadła (986).
| gmina | powierzchnia [km²] | ludność | opis | na mapie |
|---|---|---|---|---|
| m. Mińsk Mazowiecki | 13 | 39880 | Mińsk Mazowiecki – miasto i gmina we wschodniej Polsce, w województwie mazowieckim, siedziba powiatu mińskiego i gminy wiejskiej Mińsk Mazowiecki. Według danych z 2011 Mińsk zamieszkiwało 39 499 mieszkańców. Zaliczane do aglomeracji warszawskiej. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa siedleckiego.Miasto położone jest w odległości 38 km od centrum Warszawy. Stanowi ono lokalne i ponadlokalne centrum gospodarcze (rozwinięte handel, usługi i przemysł), edukacyjne (szkoła wyższa, 6 szkół średnich, uniwersytet trzeciego wieku), militarne (baza lotnicza, żandarmeria i wojskowa komenda uzupełnień), kulturalne (dom kultury, szkoła artystyczna, 3 biblioteki, 2 muzea, towarzystwo historyków), ale przede wszystkim jest miejscem zamieszkania i wypoczynku wielu ludzi pracujących w Warszawie.Historia Mińska sięga ponad sześciuset lat. Od 1421 miejscowość posiada prawa miejskie. W XIX wieku i do II wojny światowej miasto było zamieszkane przez dużą społeczność żydowską, obecnie został po niej tylko cmentarz i jeden z największych kamieni w Treblince. W Mińsku znajduje się kilkanaście obiektów wpisanych na listę zabytków oraz całe obszary zabudowy chronione przez plan zagospodarowania przestrzennego. |  |
| m. Sulejówek | 19 | 19311 | Sulejówek – miasto i gmina miejska w powiecie mińskim województwa mazowieckiego. Sulejówek należy do aglomeracji warszawskiej. | |
| gmina Cegłów | 96 | 6180 | Cegłów (dawn. gmina Mienia) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Cegłów to jedna z najstarszych osad południowo-wschodniego Mazowsza. Cegłów położony jest nad źródłami rzeki Mienia na wschód od Mińska Mazowieckiego (8 km). Cegłów jest gminą rolniczo-letniskową z uwagi na mikroklimat i bliskie położenie od centrum Warszawy (ok. 45 km), oraz na obszar Chronionego Krajobrazu z rezerwatem „Jedlina”. W okolicznych lasach można spotkać dęby i sosny liczące od 100 do 150 lat. Dominują tu lasy mieszane o dwupiętrowym drzewostanie w których panują świerki, sosny, graby, dęby, jodły i modrzewie. W warstwie podszytu występują: jałowiec, jarząb, kruszyna a nawet leszczyna. Spotkać tu można będącego obecnie pod ochroną widłaka, wiele gatunków i odmian mchu, który tworzy wspaniały kolorowy dywan przeplatany od czasu do czasu kwiatami i ziołami. W zależności od pory roku ujrzeć można będącą pod ochroną konwalię majową, przylaszczkę, zawilec lub zwykły leśny fiołek czy storczyka kukułkę. Natomiast jeśli chodzi o zioła to występują: dziurawiec, arnika i tysiącznik. Można też zbierać pachnące owoce jagodowe i poziomki, czarną jagodę, malinę, jeżynę, borówkę i żurawinę z których miejscowe gospodynie przygotowują wspaniałe potrawy oraz smakowite desery i ciasta. Największą jednak atrakcją i przyjemnością są grzybobrania. Trwają one praktycznie od maja aż do listopada.Siedziba gminy to Cegłów. | |
| gmina Dębe Wielkie | 78 | 9565 | Dębe Wielkie – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Siedziba gminy to Dębe Wielkie. Dawniej siedzibą gminy Dębe Wielkie był Pustelnik.Według danych z 23 września 2013 r. gminę zamieszkiwało 9259 osób. | |
| gmina Dobre | 125 | 6012 | Dobre (dawn. gmina Rudzienko) - gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Siedziba gminy to Dobre.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 5962 osoby. | |
| gmina Jakubów | 87 | 5078 | Jakubów - gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Siedziba gminy to Jakubów.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 4941 osób. | |
| gmina Latowicz | 114 | 5478 | Latowicz (dawn. gmina Latowicz + gmina Wielgolas) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. Gmina została utworzona 31 maja 1870 r. w miejsce istniejącego od 1526 starostwa latowickiego. W latach 1870-1954 obejmowała dwie miejscowości: Latowicz i Dąbrówkę, w latach 1955-1972 – utworzono Gromadzką Radę Narodową w Latowiczu. Od 1 stycznia 1973 r. gmina istnieje w obecnym kształcie.W latach 1919-1939 położona była w granicach województwa warszawskiego, 1939-1945 w Generalnym Gubernatorstwie, 1946-1975 w województwie warszawskim, od 1972 do 1998 r. w granicach województwa siedleckiego. Od 1999 r. znajduje się w województwie mazowieckim.Siedziba władz gminy to Latowicz.Według danych USC Latowicz z 1 stycznia 2010 gminę zamieszkiwało 5561 osób. | |
| gmina Mińsk Mazowiecki | 112 | 14628 | Mińsk Mazowiecki (dawn. gmina Mińsk) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Gmina obejmuje przeciętnie zaludnione tereny wokół Mińska Mazowieckiego. Miasto jest siedzibą gminy nie będąc jej częścią.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 12 780 osób.Na terenie gminy funkcjonuje prywatne lądowisko Grębiszew. | |
| gmina Siennica | 111 | 7332 | Siennica – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. Została utworzona 1 stycznia 1973 r. na podstawie uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie Nr XX/93/72 z dnia 1 grudnia 1972 r. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Siedziba gminy to Siennica.Według danych z 31 grudnia 2007 gminę zamieszkiwało 7009 osób. | |
| gmina Stanisławów | 107 | 6640 | Stanisławów – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Siedziba gminy to Stanisławów.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 6239 osób.Przez terytorium gminy przechodzą dwa ważne szlaki komunikacyjne - droga krajowa nr 50 i droga wojewódzka 637.Gmina Stanisławów powstała za Królestwa Polskiego – 31 maja 1870 w powiecie mińskim w guberni warszawskiej w związku z utratą praw miejskich przez miasto Stanisławów i przekształceniu jego w wiejską gminę Stanisławów w granicach dotychczasowego miasta. | |
| gmina Halinów | 63 | 15070 | Halinów – gmina miejsko-wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie warszawskim.Siedziba gminy to Halinów.Według danych z 31 grudnia 2010 gminę zamieszkiwało 13 451 osób. | |
| gmina Kałuszyn | 94 | 5938 | Kałuszyn (dawn. miasto Kałuszyn + gmina Chrościce) - gmina miejsko-wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Siedziba gminy to Kałuszyn.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 6182 osoby. | |
| gmina Mrozy | 145 | 8785 | Mrozy (dawn. gmina Kuflew + gmina Jeruzal) – gmina gmina miejsko-wiejska (od 1 stycznia 2014 r.) w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim.Gmina Mrozy ma powierzchnię 145 km² i leży na wysokości 150-180 m n.p.m.. Siedziba gminy to Mrozy, miejscowość licząca 3 tys. mieszkańców, położona na trasie kolejowej Berlin – Moskwa, w odległości 58 km od centrum Warszawy i 38 km od Siedlec.W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie siedleckim.Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 8821 osób. | |